Pantserjuffers - Lestes
Leach, 1815

  • Libellen
  • Soortenlijst
  • Determinatie
  • Larvenhuidjes
  • Fotoalbum
  • Lestidae

Kenmerken:

Groen- of bruin metalige juffers met lange pterostigma, met daaronder 5-hoekige vleugelcellen. Vleugels meestal half uitgeklapt (de Engelse naam is dan ook Spreadwings). Blauwe berijping van delen van het borststuk komt (m.n.) bij mannetjes voor.

Checklist:

Voor- en achtervleugels gelijk gevormd Nee, probeer 'Echte Libellen'
Vleugels kleurloos Nee, probeer Beekjuffers
Vleugels met 5-hoekige cellen onder het pterostigma Nee, probeer Waterjuffers of Blauwe Breedscheenjuffer
Lichaam meestal metallic groen of brons, pterostigma's liggen in voor- en achtervleugels even ver van de top. Nee, probeer Winterjuffers

Determinatie:

Jonge Pantserjuffers:

Jonge pantserjuffers kunnen vaak moeilijk te herkennen zijn, omdat de pterostigma nog niet uitgekleurd zijn (en dan verwarring met de Houtpantser mogelijk maken). Ook kan het achterhoofd geel zijn van soorten waarbij dat bij oudere dieren niet zo is. Jonge dieren houden soms de vleugels ingeklapt, zoals bij andere juffers.

Houtpantserjuffer vs. andere pantsers:

De Houtpantser heeft altijd witte pterostigma's, een uitgesproken doorn op de zijkant van het borststuk, waarbij de groene tekening over de daaronder gelegen naad terug naar de poten loopt. Geen blauwe berijping op het achterlijf. Witte pterostigma's komen ook bij heel jonge dieren van de andere soorten voor!

Houtpantserjuffer vergeleken met een andere pantserjuffer (rechts: jong mannetje Tangpantserjuffer).

Kleur van het achterhoofd:

Een donker achterhoofd is typisch voor Tang- en Gewone Pantserjuffer (Gewone Pantserjuffer). Geel achterhoofd komt voor bij Tengere en Zwervende (maar helaas ook bij jonge dieren van de andere soorten). Scheiding dient abrupt te zijn. (Tengere Pantserjuffer).

Zijkant van het borststuk:

Deze eigenschappen gelden voor vrouwtjes en voor jonge dieren. Voor berijpte mannetjes kan e.e.a. onder de blauwe berijping verscholen zijn.

Type 1
1 zijkant halsschildje zonder of met weinig groen.
2 groen boven middenpoot eilandje omringd door geel.
3 3-hoekje achterop het borststuk raakt de daaronderliggende naad niet.
Typisch voor Gewone en Zwervende Pantserjuffer.

Type 2
1 zijkant halsschildje met veel groen.
2 groen boven middenpoot niet geel omringd.
3 3-hoekje achterop het borststuk raakt de daaronderliggende naad.
Typisch voor Tang- en Tengere Pantserjuffer.

Zie ook de volgende links:

Aanvullend determinatiekenmerk Lestes sponsa/dryas
Tengere vs. Zwervende Pantserjuffer

Mannelijke achterlijfsaanhangselen:

Buitenste: donker
Binnenste: lang
Gewone en Tangpantserjuffer

Buitenste: licht
Binnenste: kort
Tengere en Zwervende Pantserjuffer

Tabel:

Zijkant van het borststuk met duidelijke doorn. Pterostigma's altijd licht Ja, Houtpantserjuffer

Achterhoofd licht, achterlijfsaanhangselen bij mannetje: binnenste kort, buitenste licht

zijkant type 1; pterostigma 2-kleurig; berijping bij mannetje beperkt tot s10 Ja, Zwervende Pantserjuffer
zijkant type 2; pterostigma gezoomd; berijping bij mannetje op s8-s10 Ja, Tengere Pantserjuffer

Achterhoofd i.h.a. donker, achterlijfsaanhangselen bij mannetje: binnenste kort, buitenste licht

zijkant type 1; binnenste achterlijfsaanhangselen bij mannetje recht; legboor relatief klein Ja, Gewone Pantserjuffer
zijkant type 2; binnenste achterlijfsaanhangselen bij mannetje lepelvormig; legboor groot Ja, Tangpantserjuffer

Soorten:

  • Gewone Pantserjuffer - Lestes sponsa (Hansemann, 1823)
  • Tangpantserjuffer - Lestes dryas Kirby, 1890
  • Tengere Pantserjuffer - Lestes virens (Charpentier, 1825)
  • Zwervende Pantserjuffer - Lestes barbarus (Fabricius, 1798)
  • Houtpantserjuffer - Lestes viridis (Vander Linden, 1825)

 

 

Kenmerken

Determinatie

Soorten

Links

Fotos:

  • Terug naar boven
©goyatlah.nl (2005-2013), except where stated otherwise